Niezwykle płodnym, choć zdecydowanie innym od romantyzmu, okresem w muzyce klastycznej był modernizm. Rozwijał się on wielotorowo, dając możliwość zaistnienia skrajanie odmiennym artystom. Przez niemal wiek powstało mnóstwo doskonałych dzieł muzycznych. Modernizm rozpoczął się około 1880 roku. Zakończył się stosunkowo niedawno – bo około 1975 roku.

Termin „muzyka modernistyczna” zapoczątkował Richard Wagner, który w połowie XIX wieku skrytykował operę Giacomo Meyerbeera. Jednak kilkanaście lat później wyrażenie to nie oznaczało już czego negatywnego. Baudelaire nazwał tak muzykę Wagnera, która jego zdaniem miała głęboki wymiar.

Modernizm całkowicie odrzucał romantyzm. Takie podejście nie było akceptowane przez odbiorców. Kompozytorzy tworzyli dzieła, które nie cieszyły się popularnością wśród publiczności. Nieporozumienie na linii artysta-społeczeństwo mocno się pogłębiało. Muzyka określana była mianem muzyki „współczesnej” albo „nowoczesnej”, jednak z czasem zaczęła zdobywać popularność.

W wyniku rozwoju muzyki modernistycznej na przestrzeni kilku dekad wydzieliło się kilka kierunków. Do najważniejszych zalicza się: impresjonizm, ekspresjonizm, futuryzm, serializm czy sonoryzm. Za pioniera impresjonistycznej muzyki uważa się Claude’a Debussy’ego, którego dzieła uważne były za niezwykłe. Innymi przedstawicielami tego kierunku byli Albert Roussel, Lili Boulanger, Manuel de Falla, Frederick Delius, Karol Szymanowski.

Zdecydowanie najbardziej emocjonalny spośród wszystkich odłamów modernizmu był ekspresjonizm. Artyści za pomocą sztuki starali się przedstawić cierpienie człowieka. Do grona ekspresjonistów zalicza się Arnolda Schönberga, Albana Berga, Antona Weberna i Witolda Lutosławskiego. Futuryzm rozpoczął się od protestu Francesco Pratella w 1910 roku. Futuryści chcieli szokować, całkowicie odrzucali poprzednie normy w sztuce. Twórcą futurystycznym był również Luigi Russola. Serializm charakteryzował się ułożeniem w serie wszelkich części utworu muzycznego od rytmu po artykulację. W ten sposób tworzyli m.in.: Pierre Boulez i Karlheinz Stockhausen.

Polskim akcentem w muzyce modernistycznej był sonoryzm, określany mianem polskiej szkoły. Został zapoczątkowany przez Krzysztofa Pendereckiego. Zasadą przy tworzeniu muzyki było wydobywanie nietypowych dźwięków jak skrobanie czy skrzypienie z tradycyjnych instrumentów muzycznych. Kierunek upowszechnił się w latach sześćdziesiątych, do jego przedstawicieli należeli Henryk Mikołaj, Wojciech Kilar, Andrzej Dobrowolski, Zbigniew Rudziński. Modernizm w muzyce miał przybliżyć ludziom codzienność i naturalność. Artyści tego nurtu nie zwracali uwagi na ład, melodyjność, ważniejszym był rytm i barwa dźwięku.